HALİM İSMİ ve YAŞANTISI

Yumuşak huyluluk sahibi, hilmi çok, acele ve kızgınlık ile muamele etmeyen. Cenab-ı Hak buyuruyor: "Şunu iyi bilin ki Allah gafûrdur, halîmdir."  (Bakara/235). "Allah, kesinlikle tam bir bilgi sahibidir, halîmdir." (Hac/59). "Şüphesiz O, halîmdir, çok bağışlayıcıdır." (Fatır/41).

"el-Halim" kelimesi Kur'an'ın 15 yerinde geçmekte olup bunlardan on birinde Allah'a izafe edilmiştir. "el-Halim" kelimesi tek başına kullanılmayıp altı ayette "bütün günahları bağışlayan" anlamındaki "el-Gafûr", üç ayette "hakkıyla bilen" anlamındaki "el-Alim", bir ayette "her şeyden müstağni olan, kendi dışındaki her şeyin O'na muhtaç olduğu varlık" anlamındaki "el-Gani", bir ayette de "az iyiliğe çok mükafat veren" anlamındaki "eş-Şekür" ismiyle birlikte anılmıştır.

Halim, yumuşak ahlaklı, güler yüzlü demektir. Öfkesiz ve sabırlı demektir. Cenab-ı Hak ne kadar yumuşak bir kudrete sahiptir ki günah yapan ve sabahtan akşama kadar O'nu inkar etmekle uğraşan kullarına acele olarak azab etmiyor ve onlara mühlet veriyor. Bu da bizim için büyük bir nimettir. Belki aklımız başımıza gelir de tövbe ederiz. Rabbimiz de bizi bağışlar.

Hâlim, günahları bağışlayan ve cezalandırmada acele etmeyen, öfkesine yenilmeyen, cahillerin ve asilerin isyanı  kendisini öfkelendirmeyendir. Halim ismi, gücü gücü olduğu halde bağışlayana verilir; gücü olmadan bağışlayana bu isim verilmez.

Allah, Halim'dir. Cezaları erteleyen veya tamamen kaldırandır. Cezaların kaldırılması yalnızca, cezayı hak etmiş bazı müslüman günahkarlara yönelik olup, inkarcıların bununla bir ilgisi yoktur.

O, cezayı hak edenleri  cezalandırmada acele davranmaz, tevbe etmeleri için onlara süre verir. Dilerse, acil ceza verilmesi gereken günahlar için anında cezalandırır. Ancak, O'nun hilmi, günahkarlara süre tanımayı  gerekli kılmaktadır.

Cenab-ı Hak buyuruyor: "Eğer Allah, yaptıkları yüzünden insanları (hemen) cezalandırsaydı, yeryüzünde  hiçbir canlı yaratık bırakmazdı. Fakat Allah, onları belirtilmiş bir süreye kadar erteliyor. Vakitleri gelince (gerekeni yapar). Kuşkusuz Allah, kullarını görrmektedir." (Fatır/45).

Bizler Halim Rabbimize iman edenler olarak  yumuşak huylu tatlı dilli, güler yüzlü, bal gibi  sözlü olacağız. Su, yumuşacık ama kayaları deliyor. Kuru  ağaçların tepesine çıkıp çiçeğe dönüşüyor. İbrahim'in yumuşaklığı Nemrut'un saltanatına son veriyor."Allah kahretsin" dediklerimizi Allah yok etseydi, tek başımıza  kalırdık. "Ya Halim" diyelim.

Bir müslüman ihlasla "Ya Halim" diye bu  mübarek ismin zikrine devam ederse onun tecellisine, eserlerine vasıl olur. Ahlakı güzelleşir. Sinirleri yatışır. Afetlerden korunur. Kazancı artar.

Tenbih: Rabb'inin isyan edenlere karşı Halim olduğunu bilen her müslümanın, emirlerine aykırı davrananlara ve kendisine karşı çıkanlara yumuşaklıkla davranması ve cezalandırmada acele etmemesi gerekir. Nasıl ki Rabb'inin sana yumuşak davranmasını istiyor ve seviyorsan, aynı şekilde sende elinin altında bulunalara yumuşak davran. Sen böyle davranmakla Rabb'inin hoşnutluğunu kazanır ve bol sevap alırsın.

Cenab-ı Hak buyuruyor: "Bir kötülüğün cezası, ona denk bir kötülüktür. Kim bağışlar ve barışı sağlarsa, onun mükâfatı Allah'a aittir. Doğrusu O, zalimleri sevmez." (Şura/40).

Bu ismi bilen, Allah'a daha fazla sevgi besler, sözüne bağlı kalır, vaadini yerine getirir. Gördüğü ayıpları örter, kimsenin hak ve hukukuna tecavüz etmez.

El-Halim, mücrimlerin suçlarının çokluğuna karşı affetmekten usanmayan ve isyankarların kötülükte devam etme çirkinlikleri kendisini güzel karşılık vermekten alıkoymayandır. Bu isim ilahlık sıfatlarının isimlerinden biridir. Ayrıca bu isim kuşatıcı isimlerdendir. Kuşatıcı isim, hükmü kuşatıcı olan koruyuculuğa sahip olan her bir isimden ibarettir. Mesela el-Hayy ismi gibi ki, el-Alim, es-Semi, el-Basir, el-Mürid, el-Kadir ve el-Mütekellim isimleri onun muhafazası altındadır. Hakk’ın el-Halim ismine gelince, oda kuşatıcı bir isimdir. Onun muhafazasındaki isimler ise el-Gafir, el-Gaffar,el-Afüvv, es-Settar gibi isimlerdir. Çünkü bu isimlerin tatamı Allah’ın el-Halim isiminin korumasındadır. Bu ismin sıfatı hilmdir.

Hilm, isyankarlar hakkında azabın isimlerinin iktizası ile değilde rahmetin isimlerinin iktizası ile vuku bulan ilahi tecellidir. Burada rahmetin gazabı geçmesinden dolayı lütuf adaleti öncelemiştir bu durumda, iskanyaklardan intikam almaya güç yetirmesine rağmen kötülüğün karşılığı zıddı ile yer değiştirir. Bu yüzden Hz. Peygamber (sav); “Eğer günah işlemeseydiniz, Allah sizi gönderirdi de günah işleyen ve bu yüzden bağışlanan bir halk getirirdi” buyurdu. Zira Hakk her ismiyle görünmeyi sever. İşte bu, bu tecellinin iktizasıdır.

El-Halim, isyan edenlerden aceleyle intikam almayan kimsedir. O, isyanı örttükten sonra mağfiret eder. Gördükten sonra affeder, mühlet vermek ve hilm ile birleşmiş olmasıdır. Hakk, sadece işin knedinede bulunduğu hali diler; çünkü irade ilme, ilim ise maluma tabidir. Malum ise zuhur edene tabidir.

“Güzel isimler onundur; onlarla çağırınız”  (A’raf/180)

En faziletli sadaka bir Müslümanın ilim öğrenmesi, sonra da onu Müslüman kardeşine öğretmesidir. (H.Ş.)

Çoğu sarhoş eden şeyin azı da haramdır. (H.Ş.)