A. H. 93. Takva, Tevhid, Vesile ve Mürşid
93. TAKVA, TEVHİD, VESİLE ve MÜRŞİD
“Ey iman edenler! Allah’tan sakının (takvaya erin), ona (ulaşmakta) vesile edinin”
(Maide/35)
Allah’tan sakınmak, takvaya ermek 2 mertebelidir. Birincisi emir ve yasaklara riayet ederek günahlardan kaçmak, salih amelleri yapmaktır. İkincisi ve en önemlisi ise kendi hakikatini idrak ederek “tevhid”e ulaşmaktır. Peygamber Efendimiz (sav): “Vücudun kadar büyük günah olamaz” buyurarak, bu ikinci yolu açmıştır. İnsan kendi varlığını Allah’tan ayrı bir varlık (vücud) görürse “şirk” içine girer. İnsanın zatını ise nefsi oluşturur. “Nefsini bilen Rabbını bilir” buyuran Resul (sav) nefsin hakikatinin Allah’ın nuru ve Kur’anın sırrından olduğunu bilen ve nefsinde Rab ismiyle tecelli edenin Allah olduğunu idrak edip bu emaneti sahibine teslim ederse Müslüman olur. Ve “vücud şirkinden” kurtulur. Bu ise tüm varlığı tek ve bir görme ile olur. Bu müşahedenin yolu ise Hz. Resul ve Kur’andan geçer. Bu nedenle ayette “vesile edinin” emri verilmiştir. Vesilelerin başı Allah ve Resulüdür. Şu ayet bunu açıklar; “Deki: Allah’a ve Resulüne itaat edin” (Nur/54). (Efendimiz Ömer’e umrede “Ey kardeşimiz! Bizi dualarında unutma. Veysel Karaniden istiğfar istemesi). Hakk yoluna ileten ve şirkten kurtaran diğer unsurlar veliler ve mürşidlerdir. Bunlar Resulün izinden giden arifibillahlardır. Allah’ı Allah ile bilirler ve bildikleri “tevhid” yolunu taliplilerine aktarırlar. Bunlara uyanlar Resule ve Hakka tabi olmuş ve onları Hakk yolunun vesilesi kılmış olurlar. Allah ve Resulünün yolunun rehber öğretmenleridir. Bunların gerekliliği şu ayetle açıklanmıştır: “Allah kimi kendisine ulaştırırsa, o hidayete ermiştir. Ve kimi dalalette bırakırsa artık onun için veli mürşid (irşad eden evliya) bulunmaz” (Kehf/17). İşte veli-mürşidler Allah’ın veli ve reşid isminin tecellisi içindedir. Diğer insanlara yardım ederler ve onları irşad ederler. Bu arifleri Allah sevmiş ve onlarda özel olarak tecellide bulunmaktadır. Bunu belirten ayette ise şöyle buyurulur: “Allah onları sever, onlarda O’nu severler” (Maide/45). Allah bir kulunu sevdiğinde ise kudsi hadiste buyurduğu gibi “Ben kulumu sevince onun gören gözü, işiten kulağı, söyleyen dili, tutan eli… olurum. Benimle görür, benimle işitir, Benimle söyler, Benimle tutar…” olur. Böyle ariflerin zahirde yaptıklarının sahibi batında Hakk’tır. Onlar kanalıyla alemlerde işlerini yürütür. Halifeliğin ve Vekilliğin sırrı budur. Zahirde onlar görünsede batında Allah işleri yürütendir. İşte bu nedenle Veli-mürşid olanları “vesile” edinmemiz emredilmiştir. Böyle kişiler, insanları” tevhide” ve “nefsi” ve “Rabbı” bilme yoluyla Hakka ulaşturanlardır.