A. H. 25.Kur'an Emaneti ve Nefsi Natıka
25. KURAN EMANETİ ve NEFSİ NATIKA
“Biz emaneti göklere, yere ve dağlara arz ettik, onlar onu yüklenmeye yanaşmadılar. Ondan korktular da onu insan yüklendi. O gerçekten çok zalim ve cahildir”
(Ahzab/72)
İnsana emanet edilen Kur’an ve Allah isminin tecellileridir. Kur’an “Cemi esma ve sıfatı Zat” olarak tanımlanır. Allah ismi de, Kur’an gibi tüm ilahi isim ve sıfatları bünyesinde cem edip toplayan Zat ismidir. İşte insana emanet edilen ilahi isim ve sıfatların gerçek hüviyetleri ve yüzleri ile açığa çıkarma özelliğidir. Bu özelliği ise ancak insan taşır. Alemlerdeki hiçbir mevcud bu manayı taşıyamaz. Bu hakikate binaen Allah “Ey Ademoğlu! Seni Kendim için alemleri de senin için yarattım” buyurmuştur. İnsan kendine olan bu tecellilerin kısım kısım bölümlerini alemlerde bulmakta, gerçek yüzleri ile tecelliyi ise kendi nefsinde bulmaktadır. İşte bu nedenle insan halifedir. Allah insanlarıda derece derece nefsinin mertebesi düzeyinde halk etmiştir. Nefs mertebelerinin eğitimi bu nedenle gereklidir. İşte ayetin zahiri anlamında bu isim ve sıfat tecellilerini, Kur’anı kendi nefsinde açığa çıkarmayan kişi cahil olup nefsine zulmedendir.
İnsan-ı kamil ise halife olarak tüm ilahi isim ve sıfatları nefsinde gerçek yüzleri ve hüviyetleri ile açığa çıkaran kişidir. Kur’an’ın gerçek taşıyıcısı ve emanetçisi de onlardır. Böyle arif kişiler nefislerindeki tecellilerin Hakk’tan olduğunu ve nefislerinin hakikatininde Allah’a ait olduğunu bilirler. Bu nedenle kendi nefislerine mal edecekleri bir şeyleri yoktur ki iddiaları olsun. Bu açıdan nefislerini Allah’a teslim ettiklerinden pozitif anlamda “zalum”durlar. Ve tüm ilim ve irfanıda “Allah ile” Allah’tan bildiklerinden “cahul”durlar. Zira kendilerine mal ettikleri bir ilim ve irfanları yoktur. Allah’ın tecelli ettiği oranda nefislerini bilirler ve sahip çıkarlar. Bu açıdan pozitif anlamda (Allah katında) “zalum ve cahul”durlar. Bu onların emaneti sahibine teslim ederek “FENA” mertebesini kazanmalarıdır. Böyle bir mertebedeki nefse ise Allah tüm isimleri ve sıfatları ile tecelli ederki bu da “BEKA” mertebesidir. Arifibillah denilen irfan ehli bunlardır. “Allah ile” konuşurlar, yaparlar, duyarlar (vb. fiil). Hakk’la Hakk olmuşlardır. Peygamber varisleride bunlardır. Emanetin gerçek sahipleridirler. Onlar “vücud” emanetini Hakk’a teslim etmişler, Hakk’ta onları “EMİN” “MÜMİN” kılmıştır. “Mümin müminin aynasıdır” hadisinin canlı tanıklarıdır.
